De winter komt er weer aan, dit leek me een goed moment om dit onderwerp eens opnieuw naar voren te schuiven in deze blog.
Toen ik voor het eerst, nog niet zo lang geleden, hoorde dat oliën helemaal niet zo gezond zijn voor een paard was ik in shock. Al zolang als ik bezig was met voeding en kruiden was daar ook lijnzaadolie. Onlosmakelijk verbonden aan de koude winters, slobbers en ruiperiodes. En nu zijn oliën juist niet gezond? Gelukkig was daar dr. Christina Fritz die alles zo verhelderend uitlegde dat er een aantal euromuntjes op z’n plek vielen:
De afgelopen 20-30 jaar zijn wij het voeren van paarden drastisch aan het veranderen en ontstaan er steeds meer voedingsgerelateerde problemen. Problemen die we wellicht niet direct linken aan voeding, maar daar wel degelijk vandaan komen. Later zal ik hier ook een blog over schrijven.
Maar, over olie.
Olie (& vet) wordt verwerkt door gal. Gal is een vloeistof dat helpt met het verteren van voedsel en wordt in het mensenlichaam aangemaakt door de galblaas. Een paard heeft geen aparte galblaas. Een paard is wél in staat om gal aan te maken, dit gebeurt in de lever. Dit zijn echter hele kleine hoeveelheden. Een paard krijgt van nature namelijk amper olie (& vet) binnen. Alles wat ze nodig hebben, halen zij uit hun voer en dan praat je echt over minimale druppeltjes.
Dan is het interessant om te bekijken wat er dan wel gebeurt wanneer een paard plotseling een grotere hoeveelheid olie binnen krijgt:
Allereerst gaat de lever proberen gal aan te maken, meer dan waar deze toe in staat is. Het risico bestaat dan op overbelasting van de lever. Dit resulteert in olie in het darmstelsel wat niet afgebroken kan worden door het lichaam. In het darmstelsel leven ontzettend veel bacteriegroepen/ microbiomen. Zij hebben ieder hun eigen taak, voornamelijk het omzetten van plantvezels in energie. Al deze processen vinden plaats met wateroplosbare stoffen.
Laten we het vergelijken met een vette pan die je wilt afwassen. Met enkel water kom je niet ver. Water en vet/olie stoten elkaar af, je hebt echt afwasmiddel (gal) nodig om die pan schoon te krijgen.
Wat is dan het resultaat? De olie blijft als een soort vettige substantie in de darmen liggen en creëert een laag over alle andere voedingsstoffen die ook in de darm aanwezig zijn. Dit maakt niet alleen dat de olie in de weg ligt, maar ook dat dit de andere, wel gezonde voedingsstoffen, belemmert om opgenomen te worden.
Dus eigenlijk bedoel je het goed om meer energie toe te voegen aan het dagelijks rantsoen, maar in werkelijkheid kan het paardenlichaam hier niets mee en werk je het eigenlijk dus tegen.
Uiteindelijk wordt de olie opgeslagen in vetweefsel, het kan niet worden omgezet. En omdat het lijf hier verder niets mee kan, wordt het uiteindelijk uitgescheiden door de huid, onverwerkt. En dat geeft het glimmende resultaat, wat we altijd zo graag zien. Maar eigenlijk, is dat dus gewoon precies dezelfde olie als die je daarvoor gevoerd hebt.
Een van nature gezond glanzend paard is een beetje vettig en geeft zo’n grijs laagje op je huid bij aaien. De glanzende vacht die je paard krijgt van olie glimt nog meer en als je deze vacht aait, dan is het laagje op je handen wat donkerder van kleur. Dit laagje krijg je met water ook lastiger weg.
Ik hoor je zeggen: ‘Maar Eva, ik voer mijn paard al jaren olie en hij heeft er geen last van! Hoe zit dat dan?’
Dat kan, het paardenlichaam is een hele lange tijd in staat om ‘noodomleidingen’ te leggen, waardoor het lichaam enigszins gezond blijft. Het kan soms wel 3-5 jaar duren voordat klachten ontstaan. Vaak leggen we dan na zo’n periode de link niet meer naar iets wat we al jaren doen en ook al jaren ‘goed’ gaat.
Wil je nu toch graag dat je paard lijnzaad binnen krijgt of vind je het spannend om te stoppen? Dan kun je er voor kiezen om lijnzaad puur te voeren. Het is ook een optie om het enkel in periodes te voeren, waardoor het lichaam in de periode dat je het niet voert weer kan herstellen.
Heb je vragen of wil je eens samen sparren? Laat het me gerust weten, ik help graag!